مراحل ازدواج یکی از مهم‌ترین و جذاب‌ترین مراحل زندگی هر فردی است. در ایران، این پروسه از ابتدا تا انتها دارای سنت‌ها و رسم‌هایی خاص است. مراحل ازدواج در ایران می‌تواند با تفاوت‌هایی در مناطق مختلف کشور با توجه به تفاوت‌های فرهنگی همراه باشد، اما به‌طور کلی، برخی مراحل در تمامی ازدواج‌ها مشترک هستند. در این مقاله، به بررسی مراحل ازدواج در ایران می‌پردازیم.

شاید امروزه همه مراحل ازدواج در ایران به مانند قبل برگزار نشود اما دانستن آنها خالی از لطف نیست.

خواستگاری اولین مرحله ازدواج ایرانی

اولین مرحله ازدواج در ایران خواستگاری است. در این مرحله، خانواده پسر به خانه خانواده دختر می‌روند تا به‌طور رسمی از دختر و خانواده‌اش درخواست ازدواج کنند. در این ملاقات، موضوعات مختلفی مانند شرایط مالی، فرهنگی و اجتماعی طرفین بررسی می‌شود و در نهایت اگر موافقت اولیه حاصل شود، برای مراحل بعدی آماده می‌شوند.

مرحله دوم: بله برون

بعد از اینکه خانواده‌ها به توافق اولیه رسیدند، دختر و پسر در این مرحله به‌طور رسمی موافقت خود را اعلام می‌کنند. این مراسم معمولاً در جمع خانواده‌ها و با حضور نزدیکان صورت می‌گیرد و مراسم شلوغی به حساب نمی‌آید. بله برون یکی از لحظات پرهیجان است که معمولاً با جشن و خوشحالی از طرف خانواده‌ها همراه است.

این جشن کوچک معمولا در خانه عروس برگزار می‌شود و میزبان آن‌هم خانواده عروس هستند.

مراسم نامزدی

بعد از بله برون، مرحله نامزدی آغاز می‌شود. در این مرحله، عروس و داماد به‌طور رسمی نامزد می‌شوند و معمولاً حلقه نامزدی بین آنها رد و بدل می‌شود. این دوره معمولاً با جشن‌های کوچک و دیدارهای بیشتر همراه است که در آن‌ها، شناخت بیشتری از یکدیگر پیدا می‌کنند.

دختر و پسر در این مرحله می‌توانند آزادتر با یکدیگر رفت و آمد کنند و همدیگر را بهتر بشناسند، به بعد از جشن نامزدی تا عقد را دوران نامزدی می‌گویند، جشن نامزدی هم برخلاف بله برون مفصل‌تر است و مهمانان بیشتری در این جشن حضور خواهند داشت. میزبانی این مراسم معمولا با خانواده عروس می‌باشد.

عقد محضری

عقد، یکی از مراحل مهم در ازدواج است که در آن، عروس و داماد به‌طور قانونی و شرعی به‌هم پیوند می‌خورند. این مراسم معمولاً با حضور خانواده‌ها و بستگان نزدیک برگزار می‌شود و طی آن، عقد شرعی و قانونی بین دو نفر بسته می‌شود. در این مرحله، تمامی توافقات قانونی و مالی (مانند مهریه) نیز مشخص و به طور رسمی ثبت می‌شود.

وظیفه برگزاری عقد محضری و هزینه‌های آن (مانند آرایشگاه، لباس عروس و …) به طور کلی با خانواده داماد است.

جشن عقد در سالن عقد

پس از عقد، جشن عقد برگزار می‌شود. این جشن معمولاً یک مراسم کوچک‌تر از عروسی است که در آن خانواده‌ها و دوستان نزدیک حضور دارند و برای عقد عروس و داماد جدیدشان شادی می‌کنند.

این جشن به‌طور معمول شامل آشنایی بیشتر خانواده‌ها با یکدیگر، دادن هدایا و برگزاری مراسم‌های سنتی مختلف است که در سالن‌ عقد برگزار می‌شود و معمولا همان روزی برگزار می‌شود که عقد در محضر برگزار شده.

پاگشا

پاگشا به معنای به‌عنوان رسم و سنتی است که خانواده داماد برای عروس برگزاری می‌کنند. این مراسم معمولاً در خانه دختر برگزار می‌شود و در آن، هدایایی به عروس نشان داده می‌شود. پاگشا به‌نوعی تأکید بر حسن نیت و احترام خانواده داماد به عروس است.

تهیه جهیزیه برای عروس

تهیه جهیزیه یکی از مراحل مهم و پرچالش در ازدواج ایرانی است. خانواده عروس معمولاً در این مرحله، وسایل ضروری برای خانه نو عروس و داماد را فراهم می‌کنند. این وسایل شامل لوازم خانگی، مبلمان، لوازم خواب و … است که بسته به شرایط مالی خانواده‌ها، می‌تواند متفاوت باشد.

حنابندان در مراحل ازدواج در ایران

مراسم حنابندان یکی از رسوم خاص ازدواج در ایران است که قبل از عروسی برگزار می‌شود. در این مراسم، حنا به دستان عروس و داماد زده می‌شود و همراه با شادی و جشن است. این مراسم معمولاً در خانه عروس برگزار می‌شود و اغلب دوستان و خانواده‌های نزدیک در آن شرکت دارند و ممکن است با عروس و داماد شوخی هم بکنند.

جهازبرون

جهازبرون یکی دیگر از مراسم‌هایی است که به‌طور سنتی در ازدواج‌های ایرانی برگزار می‌شود. در این مراسم، جهیزیه عروس به خانه داماد برده می‌شود و به‌طور رسمی وارد خانه جدید می‌شود. این مراسم معمولاً همراه با جشن و شادی است.

عروسی شیرین ترین مرحله ازدواج

عروسی بزرگ‌ترین و پرزرق‌و‌برق‌ترین مرحله ازدواج است. در این روز، عروس و داماد در یک مراسم رسمی، با لباس‌های جذاب و زیبایی که برای این روز طراحی شده‌اند، به هم می‌پیوندند. عروسی در ایران معمولاً شامل مراسم‌های مختلفی مانند رقص، پذیرایی از مهمانان، بریدن کیک و آتش‌بازی است.

در عروسی بسته به سلیقه یا بودجه می‌توان مهمان دعوت کرد اما معمولا در این مراسم بیشترین مهمان دعوت می‌شوند، برای همین توجه به باغ تالار و ظرفیت مناسب آن نسبت به تعداد مهمان‌های شما اهمیت بالایی دارد.

پاتختی اولین مراسم بعد از عروسی

پاتختی یا پاتختی خانه یکی از مراسم‌هایی است که بعد از عروسی برگزار می‌شود. در این مراسم، عروس و داماد به خانه جدید خود می‌روند و خانواده‌های دو طرف به خانه جدید عروس و داماد می‌آیند. این مراسم به‌طور سنتی شامل پذیرایی و جشن کوچکی است که به‌نوعی شروع زندگی مشترک را جشن می‌گیرند.

مادر زن سلام

در برخی خانواده‌ها، بعد از عروسی، مراسمی به نام مادر زن سلام برگزار می‌شود که در آن داماد به‌طور رسمی از مادر عروس به‌عنوان یک نماد احترام و قدردانی، دیدار می‌کند. این رسم به‌نوعی تأکید بر اهمیت روابط خانوادگی و احترام به مادر زن است.

ماه عسل

پس از تمام شدن مراسم‌های عروسی و جشن‌ها، عروس و داماد معمولاً برای گذراندن ماه عسل به یک مکان خاص و آرام می‌روند. ماه عسل فرصتی است برای استراحت و تجربه لحظات خصوصی با یکدیگر، دور از فشارهای روزمره زندگی.

در واقع ماه عسل اولین سفر مشترک عروس و داماد است که معمولا مفصل برگزار می‌شود که مقصد در آن اهمیت بالایی دارد.

این مراحل با توجه به سنت‌ها و فرهنگ ایرانی به‌طور دقیق و با رعایت آداب و رسوم خاص برگزار می‌شوند و هرکدام از آنها دارای معنای عمیق و ویژه‌ای هستند. از خواستگاری تا ماه عسل، هر مرحله به‌نوعی نشانه‌ای از پیوند و تعهد بین دو نفر است که با حمایت خانواده‌ها و عزیزانشان شکل می‌گیرد.